Prozdrowotne właściwości tranu zostały zauważone około 1960 roku i już wtedy uznano go za wartościowe źródło kwasów tłuszczowych omega-3, witaminy A oraz witaminy D. Stosuje się go w celu poprawy odporności, ale również ogólnej poprawy stanu zdrowia. 

Tran to skoncentrowany olej

pozyskiwany ze świeżej wątroby dorsza atlantyckiego lub też z innych ryb, ale należących do gatunku dorszowatych. Często tranem nazywa się też inne oleje, takie jak np. olej z wątroby rekina. Jednak tran z rekina to tylko potoczna nazwa. Nazwa tran zastrzeżona jest tylko dla olejów, które są uzyskane z ryb z gatunku dorszowatych. Dobrej jakości tran produkowany jest przede wszystkim z wątroby dorsza – najbardziej bogaty w skoncentrowane składniki odżywcze. Raczej należy zrezygnować z tranu, który jako pochodzenie ma wpisane olej rybi gdyż nie mamy pewności jeśli chodzi o jego dokładne pochodzenie.

Tran jest naturalnym źródłem witaminy D …

gdyż jest to olej pozyskiwany z ryb. Należy jednak pamiętać, że stężenie witaminy D w tranie może być bardzo różne i zależy od rodzaju ryby oraz procesu produkcji danego preparatu.

Na opakowaniu tranu powinna być umieszczona informacja na temat stężenia witaminy D w preparacie.

Po przeanalizowaniu składów kilku preparatów dostępnych na rynku przedstawiamy obecne w nich dawki witaminy D. Czasem dawka podawana jest w IU, a czasem w µg. Dawki poniżej podajemy w IU. Z kolei jeśli samodzielnie chcesz sprawdzić dawkę w konkretnym preparacie i będzie podana jednostka µg, to może łatwo przeliczyć na IU.

µg (mikrogram) witaminy D to 40 jednostek międzynarodowych (IU). Zatem podaną wartość w µg należy pomnożyć razy 40.

    • Möller’s – tran norweski w płynie z wątroby dorsza w 5 ml zawiera 600 IU. 5 ml. to dzienna dawka tego preparatu,
    • Möller’s Gold z kolei również pochodzi z dorsza i jest w płynie, dzienna dawka zalecana to 5 ml, zawiera 50 µg, a więc 2000 IU witaminy D.
    • Osavi – tran norweski w płynie z wątroby dorsza – brak informacji na temat dawki witaminy D.
    • Doppelherz Aktiv Tran na odporność w kapsułkach – pochodzi z wątroby dorsza, dzienna porcja dla dorosłych to 4 kapsułki, a w jednej kapsułce zawarte jest 136 IU witaminy D.
    • Solgar tran super kompleks w kapsułkach – pochodzenie z: sardynka, makrela, sardela, tuńczyk, dzienna porcja to 1 kapsułka, a w niej zawarte jest 2000 IU.
    • Solgar tran dorszowy zalecana dzienna porcja to jedna kapsułka, w której zawarte jest 136 IU witaminy D.
    • Iskial jako olej z wątroby rekina – zalecana dawka 2-4 kapsułek dziennie dla dorosłych. Stężenie witaminy D w dwóch kapsułkach wynosi 500 IU. 
    • „Tran” z rekina, domowa apteczka – brak podanej wartości witaminy D.
    • Tran A+D+E z wątroby rekina w w tabletkach – 3µg to znaczy 120 IU w jednej tabletce co jest dzienną zalecaną dawką.
    • Tran APTEO z wątroby dorsza – zalecana dzienna porcja to 1 kapsułka 40 IU.
    • NOW Foods Cod Liver Oil Tran Extra Strenght 1000 mg – pochodzi z oleju z wątroby dorsza, zalecana dzienna dawka to 1 kapsułka, w której zawarte jest 400 IU.

    mgr Katarzyna Kaszyca

    mgr Katarzyna Kaszyca

    psychodietetyk, dietetyk kliniczny

    Podsumowując:

    Tran jest źródłem witaminy D zatem może dlatego niektórzy utożsamiają go z witaminą D. Jednakże tran nie jest witaminą D. Tran to olej z ryb, który jednocześnie jest źródłem witaminy, ale jak widzisz w powyższym zestawieniu ilości witaminy D w tranie nie są duże. Suplementację witaminy D musisz prowadzić zgodnie z zalecaną dla Ciebie dawką tej witaminy. Zatem jeśli chcesz, aby suplementacja tranu i witaminy D odbywała się w postaci jednego preparatu, to koniecznie musisz kupić taki tran, w którym w składnikach będzie podane ile jest witaminy D i jednocześnie musi być to rekomendowana dla Ciebie dawka.

     

    Czy oleje roślinne mogą być źródłem witaminy D?

    Oleje roślinne naturalnie nie mają znaczących ilości witaminy D. Jednakże, istnieją niektóre oleje roślinne, które mogą być wzbogacane w witaminę D. Przykładowo niektórzy producenci wzbogacają olej słonecznikowy, olej sojowy, rzepakowy, a także kukurydziany w witaminę D2 (ergokalcyferol) lub też witaminę D3 (cholekalcyferol).

    Bibliografia

      • Yang, S., Lin, R., Si, L., Li, Z., Jian, W., Yu, Q., &Jia, Y. (2019). Cod-LiverOilImprovesMetabolicIndices and hs-CRP Levels in GestationalDiabetesMellitusPatients: A Double-Blind RandomizedControlled Trial. Journal of diabetesresearch, 2019, 7074042.
      • Misiorowski W. Witamina D – prawda i mity. Lekarz POZ 1/2017.
      • Lars C Stene, GeirJoner, NorwegianChildhoodDiabetesStudyGroup, Use of cod liveroilduring the firstyear of life isassociated with lowerrisk of childhood-onsettype 1 diabetes: a large, population-based, case-controlstudy, The American Journal of ClinicalNutrition, Volume 78, Issue 6, December 2003, Pages 1128–1134.
      • Jarosz M. (2010) Praktyczny podręcznik dietetyki. Wydawnictwo: Instytut Żywności i Żywienia. ISBN: 9788386060771.
      • Lentjes, M. A., Welch, A. A., Mulligan, A. A., Luben, R. N., Wareham, N. J., &Khaw, K. T. (2014). Cod liveroilsupplementconsumption and health: cross-sectionalresults from the EPIC-Norfolk cohortstudy. Nutrients, 6(10), 4320–4337. 
    • Stene, L., Ulriksen, J., Magnus, P. et al. Use of cod liveroilduringpregnancyassociated with lowerrisk of Type I diabetes in the offspring. Diabetologia 43, 1093–1098 (2000).